Творчість як умова розвитку і якості життя людини
Ключові слова:
Творчість, розвиток, якість життя, людське ставлення, творча особистість, взаємодія, цілі і прагненняАнотація
Розглянуто поняття «якість життя», що вивчається різними галузями науки. Показано, що педагогіка розглядає людське життя через призму постійних змін у ньому, які супроводжуються перетвореннями людини і створенням різних способів взаємодії і балансу між людиною та оточуючим середовищем. Встановлено, що їхнє спрямування залежить від світогляду людини і тієї ролі, яку особистість приймає на себе, а також цінностей, які вона визначає у своєму житті: саме тут постає питання якості життя. З педагогічної точки зору якість життя визначається задоволенням від життя, що досягається через реалізацію цінностей, які становлять основу людських прагнень і цілей. Встановлено, щоби впливати на якість свого життя, людина повинна виконати одну умову – бути творцем, а не лише відтворювачем. Здійснено спробу дати відповідь на питання про роль творчості у формуванні особистості та її якості життя. Доведено, що свідоме застосування власного потенціалу і творчості дає змогу людині самореалізуватись і сприяє її задоволенню від життя.
Посилання
Adamiec M., Popiołek K. Jakość życia – między wolnością a mistyfikacją / M. Adamiec, K. Popiołek // Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny. – 1993. – Z. 2. – РP. 92–117.
Bańka A. Jakość życia a jakość rozwoju. Społeczny kontekst płci, aktywności i rodziny. In. A. Bańka (ed.), Psychologia jakości życia / A. Bańka. – Wyd. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań, 2005. – РP. 11–78.
Bańka W. Wybrane zagadnienia z psychologii społecznej / W. Bańka. – Wyd. Naukowe Novum, Płock 1999. – PP. 145.
Bartosz B. Czy bycie twórcą oznacza wysoką jakość życia? O niekoniecznie prostych związkach między twórczością a jakością życia, In. B. Bartosz, J. Klebaniuk (red.), Wokół jakości życia. Studia psychologiczne / B. Bartosz. – Wyd. “Jakopol”, Wrocław 2006. – PP. 79–82.
Borkowska T. Pedagogia ograniczeń ludzkiej egzystencji / T. Borkowska. – Wyd. IBE, Warszawa 1998. – 275 p.
Csikszentmihalyi M. Przepływ. Jak poprawić jakość życia / M. Csikszentmihalyi. – Wyd. Studio EMKA, Warszawa, 1996. – 414 p.
Cudowska A. Kształtowanie twórczych orientacji życiowych w procesie edukacji / A. Cudowska. – Trans Humana, Białystok, 2004. – 300 p.
Czapiga A. Rozwój osobowości twórczej. Teoretyczne przewidywania na podstawie M. Porębskiej koncepcji indywidualnego rozwoju, In. L. Niebrzydowski (ed.), Stymulatory rozwoju aktywności i osobowości twórczej / A.Czapiga. – Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 1995. – PP. 31–42.
Daszykowska J. Jakość życia w perspektywie pedagogicznej / J. Daszykowska. – Oficyna Wydawnicza “Impuls”, Kraków, 2007. – 182 p.
Davidson A., Davidson R. Tajemnica sukcesu. Jak wychować wspaniałe dziecko / A.Davidson, R. Davidson. – Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa, 2000. – 287 p.
Fromm E. Niech się stanie człowiek. Z psychologii etyki / E. Fromm. – PWN, Warszawa-Wrocław, 1999. – 207 p.
Kozielecki J. Człowiek wielowymiarowy / J. Kozielecki. – Wyd. Akademickie “Żak”, Warszawa, 1996. – 290 p.
Kujawiński J. Twórczość metodyczna nauczyciela / J. Kujawiński. – Wyd. Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, 2001. – 199 p.
Kuleta M. Człowiek jako kreator zmian w swoim życiu, In. D. Kubacka-Jasiecka (ed.), Człowiek wobec zmiany. Rozważania psychologiczne / M. Kuleta. – Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2002. – PP. 21–37.
Kuźma J. Odrodzenie człowieka przez edukację, In. I. Wojnar (ed.), Ten świat i człowiek w tym świecie. Obszary sprzeczności edukacyjnych, Komitet Prognoz “Polska 2000 Plus” / J. Kuźma. – Wyd. ELIPSA, Warszawa, 2003. – PP. 88–95.
Kwieciński Z. Socjopatologia edukacji / Z. Kwieciński. – Wyd. Wszechnicy Mazurskiej, Olecko, 1995. – 284 p. Kwieciński Z. Zapętlenie kwestii edukacyjnej w sytuacji gwałtownej zmiany jej kontekstu / Z. Kwieciński // Forum Oświatowe. – 1997. – №1-2. – PP. 267–275.
Mendecka G. Rodzina a rozwój aktywności twórczej / G. Mendecka // Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Psychologia, vol. VII, R. Derbis (ed.). – Wyd. WSP, Częstochowa, 1998. – PP. 77–96.
Obuchowski K. Psychologia dążeń ludzkich / K. Obuchowski. – PWN, Warszawa, 1983. – 298 p.
Popek S. Kwestionariusz twórczego zachowania KAHN / S. Popek. – Wyd. UMCS, Lublin, 1990. – 91 p.
Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G. Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego / M. Przetacznik-Gierowska, G. Makiełło-Jarża. – WSiP, Warszawa, 1992. – 390 p.
Pufal-Struzik I. Aktywność twórcza człowieka i jej związek z samooceną jakości życia, In. A. Bańka, R. Derbis (eds.), Psychologiczne i pedagogiczne wymiary jakości życia / I. Pufal-Struzik. – Wyd. “Gemini”, Poznań-Częstochowa, 1994. – PP. 97–105.
Rewera M. Autorytety w świadomości młodzieży licealnej / M. Rewera. – WZNoS w Stalowej Woli, KUL Jana Pawła II, Stalowa Wola, 2008. – 340 p.
Rewera M. Rodzina w systemie wartości młodzieży polskiej (na podstawie wybranych wyników badań z lat 1995–2010,In. B. Więckiewicz, M. Klimek (eds.), Współczesna rodzina w dobie przemian społeczno-kulturowyc / M. Rewera. – Wydawnictwo KUL, Lublin, 2012. – PP. 89–115.
Schulz R. Twórczość społeczne aspekty zjawiska / R. Schulz. – PWN, Warszawa, 1990. – 361 p.
Seligman M. Co możesz zmienić, a czego nie możesz (ucząc się akceptować siebie). Poradnik skutecznego samodoskonalenia się / M. Seligman. – Media Rodzina, Poznań, 1994. – 439 p.
Straś-Romanowska M. Jakość życia w świetle założeń psychologii zorientowanej na osobę, In. M. Straś-Romanowska, K. Lachowicz-Tabaczek, A. Szmajke (eds.), Jakość życia w badaniach empirycznych i refleksji teoretycznej, “Kolokwia Psychologiczne” / M. Straś-Romanowska. – Instytut Psychologii PAN, Warszawa, 2005. – PP. 261–266.
Stróżewski W. W kręgu wartości / W. Stróżewski. – Wyd. Znak, Kraków, 1992. – 175 p.
Stróżewski W. O wielkości. Szkice z filozofii człowieka / W. Stróżewski. – Wyd. Znak, Kraków, 2002. – 318 p.
Sujak E. Żyć lepiej / E. Sujak. – Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, 2002. – 241 p.
Szewczuk W. Psychologia w służbie życia / W. Szewczuk. – WSiP, Warszawa, 1982. – 319 p.
Tomaszewski T. Ślady i wzorce / T. Tomaszewski. – WSiP, Warszawa, 1984. – 211 p.
Wojnar I. Humanistyczne intencje edukacji / I. Wojnar. – Wyd. Akademickie “Żak”, Warszawa, 2000. – 315 p. Zaborowski Z. Problemy psychologii życia / Z. Zaborowski. – Wyd. Akademickie «Żak», Warszawa, 2001. – 309 p.
Zimny Z. M. Jakość rozwoju osobowości człowieka a jakość jego życia, In. R. Derbis (ed.), Jakość rozwoju a jakość życia / Z. M. Zimny. – Wyd. WSP, Częstochowa, 2000. – PP. 33–38.
##submission.downloads##
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2015 Наукові записки Тернопільського національного педагогічного університету імені Володимира Гнатюка. Серія: педагогіка
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Автори, які публікуються у цьому журналі, погоджуються з наступними умовами:- Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Політика журналу дозволяє і заохочує розміщення авторами в мережі Інтернет (наприклад, у сховищах установ або на особистих веб-сайтах) рукопису роботи, як до подання цього рукопису до редакції, так і під час його редакційного опрацювання, оскільки це сприяє виникненню продуктивної наукової дискусії та позитивно позначається на оперативності та динаміці цитування опублікованої роботи (див. The Effect of Open Access).